Merida, één van de grootste framebouwers ter wereld, is Taiwanees en produceert in Azië haar frames. De ontwikkelingsafdeling van het merk bevindt zich echter in Duitsland. Onder leiding van ingenieur Jurgen Fälken en in nauwe samenwerking met de rijders van het Multivan Merida team ontwikkelt men daar met name de high end mountainbike- en raceframes. De vorig jaar geïntroduceerde Ninety-Six full suspension wordt voor 2010 verder verfijnd. Het grootste nieuws betrof echter een volledig nieuw ontwikkeld hardtail frame.
O.Nine
De O.Nine is niet slechts de doorontwikkeling van een bestaand frame, hij werd vanaf een blanco stuk papier compleet nieuw ontworpen. De O.Nine is daarmee de opvolger van het Carbon FLX frame. Dat laatste frame, behangen met meetapparatuur, vormde de basis van een studie naar de werkelijk optredende krachten tijdens het rijden op een intensief crosscountry parcours. De verkregen data zijn gebruikt als input voor een nieuw frame, met als uitgangspunt een zo licht mogelijk, stijf en toch comfortabel frame te construeren. De verzamelde data toonden duidelijk aan dat met name de krachten op de achterbrug asymmetrisch zijn. Enerzijds wordt de rechterzijde sterk belast onder invloed van het trappen, anderzijds krijgt de linkerkant totaal andere krachten te verduren tijdens het remmen. Door het ontwerp, of liever de toegepaste buisvormen en materiaaldiktes hierop aan te passen, is een asymmetrisch ontwerp ontstaan met de meest optimale balans tussen de drie eerder genoemde parameters. O.Nine staat trouwens voor het gewicht van het frame, circa 0,9 kilogram. 960 gram voor een medium maat om precies te zijn.
Dit extreem lage gewicht was niet mogelijk geweest zonder de optimalisatie van het toegepaste carbon, waarbij van nano-tube technologie gebruik wordt gemaakt, en de manier waarop dit verwerkt wordt bij de productie van de frames. Veel constructeurs besteden volgens Merida te weinig aandacht aan de binnenzijde van de buis en leggen zich toe op de toepassing van slechts één fabricagemethode. Net als bij de Ninety-Six wordt ook bij de O.Nine gebruik gemaakt van een combinatie van tube-to-tube-verbindingen en monocoque constructies, afgestemd op de specifieke eisen van het betreffende frame onderdeel. De stijfheid van het frame is verkregen door het toepassen van 'double chamber technology', waarbij de onder- en bovenbuis voorzien zijn van een centrale rib om de buizen extra weerstand te geven tegen buiging.
Om tot het bovengenoemde vlieggewicht te komen kan geen detail ongemoeid blijven. Merida voorziet dit frame van een Postmount schijfrembevesting, een 'direct-mount' voorderailleurmontage, geïntegreerde balhoofdlagers én in de Team Edition van een BB30 bottom bracket. Door de toepassing van de 'direct mount' voorderailleur kan de zitbuis nabij de trapas vergroot worden tot maar liefst een diameter van 40 millimeter, maar taps toelopen om het gebruik van een verassend smalle standaard 27,2 millimeter zadelpen toe te laten. In combinatie met de Flex Stays in de staande vork heeft Merida hiermee een frame gecreëerd dat 20% stijver zou zijn in trapstijfheid ten opzichte van de Carbon FLX bij méér comfort. Volgens Fälken beweegt de kop van de FSA carbon zadelpen (van 350 millimeter) bij de maximaal toelaatbare uitsteeklengte in een extreme situatie bijna 35 millimeter in horizontale richting! Merida heeft veel vertrouwen in het nieuwe ontwerp. Dat wordt onderstreept door de vijfjarige garantie die men aan het frame geeft en het ontbreken van een maximum rijdersgewicht.
Ninety Six verfijnd
In aanloop naar de Olympische Spelen werd eind 2007 in samenwerking met teamrijder Ralf Näf begonnen aan de ontwikkeling van een lichtgewicht crosscountry wedstrijd full suspension. Geruchten gingen dan het parcours op de Spelen erg technisch zou worden en dus was er de behoefte aan een volledig geveerd frame. De Ninety-Six, zoals de fiets is gaan heten, werd in het begin van 2008 grondig getest en werd in de zomer van 2008 in productie genomen. Ook al viel het parcours op de Spelen minder technisch uit dan voorspeld en nam Ralf Näf niet deel aan de Spelen, de ontwikkelingen van één van de lichtste productie full suspension ter wereld zijn gewoon doorgezet. Voor 2010 betekend dit concreet dat het frame zal worden uitgerust met de BB30 geïntegreerde trapaslagering.
Kijken en praten over fietsen vind ik nooit zo'n straf, maar als het dan toch lekker weer is en we hebben een uitdagende omgeving, dan wil ik liefst ook rijden! Gelukkig begreep Merida dit en dus had men een aantal 2010 O.Nine en Ninety Six testexemplaren in teamkleuren paraat staan. Mallorca is feitelijk gewoon een grote steen in de Middellandse Zee. Weinig zand te bekennen en dus konden we op het circa 3,5 kilometer lange testrondje vooral stenen verwachten. Héle grote stenen en hoewel het met de steilte van het parcours meeviel, was de afdaling er één waar de rotsblokken het uiterste vroegen van zowel rijder, materiaal en zelfs fotograaf!
Het mag gezegd worden: het vergt durf om een stel journalisten op voor hen nog onbekende fietsen en een voor hen even onbekend maar uitdagend terrein los te laten op pre-productie fietsen. Gezegend met korte benen was het voor mij alleen mogelijk om de Ninety-Six mee op pad te nemen; de O.Nine was er alleen in volwassen maten. Eigenlijk geen straf. Het voorgeschotelde parcours was ideaal om de capaciteiten van de full suspension optimaal te benutten. Maar denk niet dat je met de Ninety-Six als op een Perzisch tapijt rijdt. De eerste meters maken namelijk direct al duidelijk dat deze fiets maar voor één ding ontworpen is: racen! Het eenvoudig ogende veersysteem werkt simpel en doeltreffend. De uitgekiende uitlegging van de scharnierpunten maakt dat zelfs bij gebruik van een niet-platform demper als de DT XR Carbon geen trap verloren gaat en het wiel perfect aan de grond blijft. De kleinste oneffenheden worden niet altijd helemaal glad gestreken, maar mag je ook niet verwachten van een dergelijke race fully. Combineer de werking van de achtervering met een framegewicht van nog geen 1900 gram inclusief demper en je beseft dat klimmen moeiteloos gaat.
De Ninety-Six Team-D's die door ons bereden mochten worden waren op een enkel detail na dezelfde fietsen als waar het Multivan Merida team op zal rijden in het komende seizoen. Concreet: een Manitou R7 MRD 100 Absolute vork vooraan, FSA K-Force Light BB30 cranks, Avid Elixir CR remmen, Sram X.O schakeldelen en zadelpen, stuurpen en stuur eveneens van FSA. De extreem lichte wielset was opgebouwd met DT 240 naven, DT Aerolite spaken en de lichte Alex XCR Pro velg van 300 gram.
Het frame is opvallend stijf! Stijver nog dan de meeste stijf geachte raceframes voor op de weg. Dat stijfheid ook niet altijd het summum is, wordt duidelijk in de afdaling. Het veersysteem strijkt hier menig obstakel vlak, maar de fiets is zo stijf dat je nogal snel bokkig van links naar rechts tussen de obstakels door stuitert. Juist bij zo'n stijf frame viel de Manitou R7 erg op. Deze vork is bepaald niet gekend om haar overdreven stijfheid, en dat geldt in zowat alle richtingen. Door het bokharde frame wordt dat nogal sterk benadrukt. Deze combinatie is niet echt de 'match-made-in-heaven' en dat geeft het geheel in dergelijke rotsige afdalingen een tamelijk ongebalanceerd gevoel...
De stijfheid karakteriseert de Ninety-Six dermate dat er geen enkele twijfel kan bestaan over het gebruik van deze fiets. De feedback die je van dit stijve frame krijgt, kan wenselijk zijn als je op topniveau wedstrijden rijdt van maximaal anderhalf tot twee uur, maar verwacht allerminst een comfortabele marathonfully om urenlang op te toeren. Daarvoor is de Ninety-Six gewoon té uitgesproken.
Trainingskamp
Het testrondje was kort en intensief en dat gecombineerd met het rijden op dit soort crosscountry racemachines gaf me weer een bekend gevoel. Het gevoel van in anderhalf uur volledig stuk gaan tijdens een wedstrijd. En het gevoel daarna van de nog stromende adrenaline, omdat je weet dat je hard reed... of in elk geval dat als zodanig ervoer. Met het rijden op het testrondje en de nodige kilometers de dag erna, werd het tripje naar Mallorca toch nog een klein trainingskamp. Ik heb zowaar zin in wedstrijden! Nu nog de drang van het scheren van beenhaar zien te onderdrukken... Principes zijn er immers om in ere te houden.
Tekst: Jeroen van den Brand
Foto's: Jeroen van den Brand & Dennis Katinas
