Vorig jaar kende een grote opkomst van framebouwers en leveranciers uit alle hoeken van Europa, die elkaar overtroffen met unieke ontwerpen, details en bouwfilosofiën. Het was dan ook afwachten of de tweede editie een overtreffende trap zou worden en zodoende ook in de voetsporen zou treden van de Amerikaanse variant. Op de exposantenlijst ontbraken wel enkele deelnemers van de eerste editie, maar tegelijkertijd prijkten er ook nieuwe namen op de lijst waardoor er ook dit jaar weer een interessante verzameling van professionele en amateur framebouwcreaties en onderdelen te zien was. Ook vanuit Nederland was er een delegatie in de vorm van onder meer Vitorrio, LeCadre, Singlespeed.nl, Ceradure en M-gineering.
Waar de NAHBS zichzelf elk jaar overtreft wat het 'freak-show'-gehalte betreft, leek de tweede editie van de EHBE eerder een lans te breken voor een wat ingetogener Europese stijl. Uiteraard waren er ook dit jaar weer flamboyante exemplaren, zowel frames als de bouwers daarvan. In vergelijking met de NAHBS lijkt de gemiddelde Europese framebouwer echter conservatiever en is functie bij hem dominant over vorm. Niettemin was het nog altijd een bonte verzameling van prachtige, bewerkelijke of gewoon slimme details.
Framebuilders Buid-Off
De Fransman Christoph Vacheron van Julie Racing Design verraste vorig jaar menigeen al met zijn eigenzinnige creaties. "Impossible is not French" zei hij vorig jaar. Dat was ongeveer het enige wat hij in het Engels kon zeggen. Naast meerdere Engelse woorden dit jaar, waren er vooral ook wederom unieke creaties te zien van zijn hand. Hij trok vooral bekijks met zijn asymmetrische fiets, waarvan zowel de voor- als achtervork enkelzijdig waren uitgevoerd. Op de vraag waarom hij dit zo gebouwd had, antwoordde hij simpelweg: "It's easier to change the tires", vervolgd met zijn typische lachje. Centraal opgesteld in het congrescentrum was er plaats voor nog een andere fiets van Christoph’s hand: zijn bijdrage aan de Framebuilders Build-Off, geïniteerd door hemzelf in samenwerking met 'ons eigen' Caspar Drenth van LeCadre. De Build-Off, met als thema 'touring', heeft beide framebouwers duidelijk gemotiveerd er nog eens een schepje bovenop te doen. De resultaten waren er dan ook naar. Voor Caspar betekende het in elk geval slapeloze nachten en uren priegelen aan het verfijnen van details tot een staat van bijna-wanhoop intrad en hij zelfs bijna zijn deelname aan de Build-Off wilde afbreken. Gelukkig hield hij vol en kon ook hij een volledige fiets tonen. De geïnvesteerde tijd en moeite was er aan af te zien en heeft een creatie opgeleverd waarmee hij zichzelf overtroffen heeft! Hoewel het een, weliswaar vriendschappelijke, wedstrijd tussen beide heren betrof, zijn er geen prijzen uitgedeeld. Het is ondoenlijk om uit de creaties, elk vol met eigen details en beide met een uniek verhaal van de totstandkoming tot, er één als beste te betitelen.
Twee-luik
Het is meer dan traditioneel staal wat de kleinschalige framebouwer van tegenwoordig toepast. Titanium, carbon en zelfs bamboe passeerde de revue. Een enkeling, zoals de Duitse Oliver Grest van Norah, weet zijn technische achtergrond gretig uit te buiten en daarmee zeer lichte carbon frames en onderdelen te vervaardigen. Ook waren er bijzondere creaties te zien die uit samenwerking van diverse framebouwers tot stand waren gekomen. Op de stand van Darren Crisp was een door hem gebouwde titanium racefiets te zien die door zijn patriarch en collega frame-artiest Dario Pegoretti naar eigen inzicht beschilderd was, om zodoende een rijdbare twee-luik van twee artiesten te vormen.
Niet alleen zien we een opleving van de kleine framebouwer 'op de hoek', eenzelfde trend is zichtbaar op onderdelenniveau. Net als in de jaren '90 zijn CNC-vervaardigde onderdelen bezig met een opmars. Zo is in Italië Michele Leonardi bezig met een kleine serie componenten, die voort is gekomen uit zijn aanpassingen en verbetering van en voor Cannondale producten. Naast een inmiddels door Cannondale als 'zeer interessant' bevonden Lefty voornaaf mét snelspaninrichting, produceert hij een remote lock-out voor de Lefty vorken, eigen lichtgewicht BB30 crankstellen en een futuristisch ogende stuurpen die zelfs al door Cannondale Factory rijder Marco Aurelio Fontana is geadopteerd. Samen met ontwerper Giulio Mancini wordt momenteel de laatste hand gelegd aan een eigenzinnige 'Lefty'-afgeleide met 'BMW suspensione', aldus Leonardi.
Beleving
Hoewel de EHBE in basis een beurs is waar je je kan vergapen aan mooie fietsen en onderdelen, is het een uitgelezen kans om de scheppers zelve te ontmoeten. Ook dit jaar stond de EHBE in het teken van talloze leuke gesprekken over het vak van de framebouwer, de gedachten achter de ontwerpen en de gebruikte methodes. Opvallend is ook dat juist op zo'n beurs de bouwers meer te vinden zijn op elkaars stand dan op hun eigen stekkie en zie je bijzondere taferelen waarbij de ene framebouwheld zich juist vergaapt aan het werk van zijn eigen held een stand verderop. Uiteraard gaat dit vaak gepaard met het vissen naar bevestiging en het opdoen en uitwisselen van tips. Treffend ook om te ontdekken dat een aantal amateurframebouwers van huis uit eigenlijk architecten blijken te zijn...
Op een beurs als de EHBE kun je zelf ook ondervinden dat het 'kopen' van een custom frame meer is dan simpel een bestelling plaatsen. Vooral de kleine, zelfstandige framebouwers zien het als hun troef ten opzichte van de inmiddels groter geworden 'custom bouwers', met meerdere medewerkers en verkopers, om zelf het contact met de klant te hebben. De klant is daardoor veel meer betrokken bij de conceptie van het eindproduct. Het resultaat is dan veel meer dan slechts een passende fiets met een mythische naam op de onderbuis. Het is een ervaring en een verhaal dat onlosmakelijk verbonden zal blijven met de fiets en zijn gebruiker.
Kinderschoenen
De tweede editie van de EHBE kenmerkte zich helaas door niet alleen wat lagere bezoekersaantallen, maar ook wat minder deelnemende exposanten. De sfeer was echter gemoedelijk en je had dan ook de tijd voor een praatje met de diverse framebouwers. Hoewel er groei zit in de markt voor klantspecifieke creaties, moet de EHBE duidelijk nog wat groeien om uit de kinderschoenen te komen. Voor 2011 wordt gedacht aan een andere locatie met meer uitbreidingsmogelijkheden, waardoor de drempel voor zowel de exposanten als de bezoekers lager zal worden. Tot dusver hebben de eerste twee edities reeds bijzondere creaties bij elkaar gebracht en zouden volgende edities dat, zeker gezien de groeiende markt, makkelijk moeten kunnen overtreffen. Een bredere basis voor het evenement lijkt wel noodzakelijk om het levensvatbaar te houden. We hopen dan ook dat de organisatie dit weet te vertalen naar een jaarlijkse beurs die je niet kán en mág missen. Op ons bezoek kunnen ze in elk geval ook in 2011 rekenen...
Vorig jaar tekende Georg Blaschke nog de SRAM XX onderdelen uit als constructeur, nu bouwt hij full-time frames.
Vittorio: "Rohloff levert geen 48 gaats flenzen, dus maken we ze zelf en schroeven en lijmen we ze er zelf wel op."
"Impossible is not French" - Julie Racing Design
"Met een beetje Patex kan zo'n rekje best op een Niner vork...."
Caspar Drenth overtreft zichzelf met zijn creatie voor de Build-Off, als geheel én in details...
Kai Bendixen, begonnen als leerling bij Florian Wiesmann en overtreft nu zijn leermeester, aldus Wiesmann zelve.
Crisp meets Pegoretti
Michele Leonardi speelt graag met de CNC machine...
Crisp meets Leonardi
Nederlanders behoren tot de langste der bevolking. Logisch dat een Nederlandse bouwer daarin voorziet met een framehoogte van 70cm (!).
Meer foto's zijn onder andere te vinden op Flickr.com
Tekst: Jeroen van den Brand
Foto's: Pieter d'Haens & Jeroen van den Brand
